Łodyga
Łodyga (pień) wznosi się od korzenia zwykle ku górze a na niej umieszczone są liście i kwiaty. U wielu roślin w środku łodygi jest rdzeń, z wierzchu otacza ją kora, a między korą a rdzeniem znajduje się część drzewna.
Rdzeń zazwyczaj składa się z tkanki komórek o cienkich ściankach, jest wskutek tego miękki i podatny (jakby gąbczasty). U niektórych roślin rdzeń zsycha się i zanika, powstaje wtedy łodyga# pusta jak np. źdźbła u traw.
Część drzewna złożona jest ze zdrewniałych jakby drobnych rurek, które ciągną się przez całą długość łodygi, podobnie jak w korzeniu i dochodzą do ostatnich wierzchołków gałązek i pędów a przez ogonki liściowe połączone są z całą siatką nerwów liściowych. Rurki te zwane naczyniami drzewnymi tworzą w łodygach roślin zielonych młodych i jednoliściennych luźne pęki czyli wiązki naczyń. U starszych roślin dwuliściennych, zwłaszcza u drzew i krzewów, tworzą one naokoło rdzenia zamknięty pierścień drzewny poprzedzielany tylko cienkimi promieniami rdzeniowymi.
Między korą a drewnem znajduje się w łodydze roślin dwuliściennych i warstwa soczysta twórcza, zwana miazgą. Z miazgi tworzy się ku wewnątrz tj. ku środkowi łodygi drewno, na zewnątrz zaś kora i łyko. Tym sposobem łodyga i pień rośnie na grubość. U roślin jednoliściennych miazgi nie ma, to też ich łodygi np. źdźbła traw nie rosną wcale na grubość.
Kora stanowi ochronę pnia i łodygi na zewnątrz. Na młodych łodygach ziół pokryta jest kora cienką skórą skorkowaciałą, na starszych gałęziach i pniach pokryta jest warstwą korkową. Drobne brodaweczki na korze młodych pędów drzew i krzewów nazywamy soczewkami, służą one roślinie do oddychania.
Łodyga jest drogą, którędy przechodzi pożywienie pobierane przez korzenie do liści pączków i kwiatów rośliny i do tworzących się nasion. Pożywienie to czyli sok rośliny podnosi się wśród części drzewnej, zaś gotowe materiały organiczne wyrobione w liściach wracają z liści do innych części rośliny przez warstwę korową łodygi, mianowicie przez soczystą część łyka.
Większość roślin uprawnych są to krótkotrwałe zioła lub byliny. Łodyga ich zielona usycha i zamiera zwykle po wydaniu ziarna. U zbóż łodygą są źdźbła. Źdźbło zbóż i traw różni się nieco od innych łodyg, w źdźble bowiem rdzeń wskutek wzrostu zostaje rozerwany i zanika, a wskutek tego środek jest puszysty, rurkowaty, poprzedzielany tylko kolankami. Nad każdym kolankiem jest źdźbło miękkie i soczyste. Tę miękką część źdźbła otula jednak sztywna pochwa liściowa, która nad każdym kolankiem siedzi.
Kłącze. U niektórych roślin tworzą się łodygi podziemne czyli kłącze. Nie rosną one w górę lecz poziomo lub skośnie w ziemi i osadzone są zamiast liści, zwykle tylko łuskami z poza których wyrastają pędy zielone nadziemne (np. u perzu, chmielu).
Łodygi podziemne niektórych roślin jak ziemniaków, bulwy, nie wydają od razu zielonych pędów, lecz grubieją w kształt bulw, nieraz znacznej wielkości. Łodygi podziemne służą roślinie do rozprzestrzeniania się i rozmnażania. W takich kłączach i bulwach gromadzi się zawsze znaczna ilość roślinnego tworzywa, np. mączka w ziemniakach.